Lidl helpt Belgische landbouwers koolfstofboer te worden

Lidl start een consortium met Boerenbond, Boerennatuur Vlaanderen, de Bodemkundige Dienst van België en Rikolto om Belgische landbouwers te helpen de shift te maken naar ‘koolstofboeren’ of ‘carbon farming’. In de strijd tegen klimaatverandering kunnen landbouwers immers een belangrijke rol spelen door CO₂ in de bodem vast te leggen. De organisaties zullen de komende vijf jaar vijftien Belgische landbouwers begeleiden naar een duurzamer bedrijfsmodel. Het consortium vertegenwoordigt de volledige landbouwketen - van veld tot op ons bord. Via ervaringen op het terrein en academisch onderzoek kunnen ook andere landbouwers op weg gezet worden om koolstofboer te worden.  

De grond van de aarde kan de sleutel zijn in de strijd tegen klimaatverandering. Dat toonde de gerenommeerde Netflix-documentaire ‘Kiss the Ground’ in 2020 nog duidelijk. Landbouwers kunnen daarin de motor zijn. Door hun grond zo veel mogelijk bedekt te houden met planten en de bodem minimaal te bewerken, kunnen broeikasgassen uit de atmosfeer gehaald worden. Planten halen CO₂ immers uit de lucht en slaan ze in de vorm van humus langdurig op in de bodem en in hout. 

In Vlaanderen alleen al zouden zogenaamde ‘koolstofboeren’ of ‘carbon farmers’ over verschillende jaren heen tot 18,3 miljoen ton CO₂ op kunnen slaan onder hun akkers. Dat komt overeen met 13% van de totale uitstoot van de landbouwsector in de afgelopen 20 jaar. Bovendien zorgt deze manier van herstellende landbouw voor een betere bodemkwaliteit, waterhuishouding en meer biodiversiteit. Wat op termijn ook de oogst ten goede komt. ​ 

Samenwerking tussen vijf partijen 

Om landbouwers in de transitie tot koolstofboer te helpen, start Lidl een consortium op met de Bodemkundige Dienst van België, Rikolto, Boerenbond en Boerennatuur Vlaanderen. 

Ze zullen samen gedurende vijf jaar vijftien boeren begeleiden om koolstofopslag een essentieel onderdeel te maken van hun bedrijfsvoering. De Bodemkundige Dienst van België (BDB) en Boerennatuur Vlaanderen staan in voor de directe begeleiding van de landbouwers. De BDB zal hun CO₂-voetafdruk ook monitoren. Rikolto zoekt mee naar mogelijkheden voor opschaling, communiceert naar de buitenwereld en deelt de resultaten met zijn uitgebreide netwerk. Als initiatiefnemer heeft Lidl de eindverantwoordelijkheid en zal de supermarktketen het project financieel ondersteunen. 

Boudewijn van den Brand, CEO Lidl: “Lidl engageert zich om haar klimaatvoetafdruk aan te pakken van ‘farm to fork’. Uit onderzoek blijkt dat het grootste deel van de emissies verbonden aan onze producten plaatsvinden aan het begin van onze keten, in de primaire sector. We willen dit als keten aanpakken en landbouwers in de transitie helpen, want de kosten vallen op korte termijn, terwijl de voordelen pas later voelbaar zijn. Het unieke aan deze samenwerking is dat met de Bodemkundige Dienst van België, Boerenbond, Boerennatuur Vlaanderen, Rikolto en Lidl de hele keten vertegenwoordigd wordt. Zo wordt de kennis die we via dit project opdoen breed verspreid waardoor we nog meer landbouwers kunnen stimuleren voor ‘carbon farming’.” 

Verdienmodel voor koolstofboeren 

Naast de begeleiding van de landbouwers, werkt het consortium ook een duurzaam verdienmodel rond carbon farming uit. Door koolstof op te slaan in de bodem, kan de landbouw immers andere bedrijven helpen om hun klimaatdoelstellingen te realiseren. Zo kunnen boeren zogenaamde ‘carbon credits’ verkopen aan bedrijven die de uitstoot van CO₂ willen verminderen. Boerenbond zal de concrete uitwerking van het verdienmodel op zich nemen. ​ 

Sonja De Becker, voorzitter Boerenbond: “Carbon farming vormt een win-win voor landbouwer en maatschappij. Door CO₂ op te slaan in hun bodems als humus, leveren zij een dienst. En op lange termijn zorgt het voor een betere bodemkwaliteit, wat de landbouwer dan weer ten goede komt. Met onze deelname aan dit project willen we er bovendien voor zorgen dat boeren ook een correcte vergoeding krijgen voor de inspanningen die ze leveren voor de vermindering van de CO₂-concentratie uit de atmosfeer.” 

Het consortium zal de komende weken vijftien Belgische boeren selecteren die mee willen stappen in het project. ​ ​ 

^{Lidl België ​
​Lidl België is een supermarktketen met 319 filialen in België en Luxemburg. De meer dan 10.000 werknemers zetten zich dagdagelijks in om verse groenten, fruit en sterke eigen merken aan te bieden voor de hoogste kwaliteit aan de laagste prijs. Op vlak van klimaat wil Lidl een voortrekkersrol blijven spelen binnen de corporate wereld. Als initiatiefnemer van het project, heeft Lidl de eindverantwoordelijkheid van het project. Lidl engageert zich om financiële steun te verlenen aan het consortium en de resultaten te communiceren, zowel naar het grote publiek dankzij de grote outreach die Lidl heeft in België, alsook binnen de hele Lidl-groep, op mondiaal vlak.} 

^{De Bodemkundige Dienst van België ​
​BDB is een onafhankelijke onderzoeks- en adviesinstelling voor landbouw, tuinbouw en milieu. Ze is vooral actief in bodem- en wateronderzoek, bemestingsadvisering, irrigatiesturing en milieu-gerelateerde onderzoeken. BDB heeft een eigen staalnemersnetwerk en is sinds 1945 een betrouwbare dienstverlener binnen en buiten de landbouwsector. BDB is coördinator in het project koolstofboeren en staat in voor de begeleiding van landbouwers en monitoring van hun CO₂-voetafdruk. BDB ontwikkelde een tool om de koolstofbalans en broeikasgasimpact van akker- en grasland te berekenen.} 

^{Boerennatuur Vlaanderen  ​
​BNVL verbindt landbouw en natuur. De vzw simuleert, ondersteunt en groepeert landbouwers om werk te maken van landschaps- en natuurbeheer. We vertrekken daarbij steeds vanuit de landbouwsector en zetten in op de thema’s landschap, biodiversiteit, water en bodem. BNVL begeleidt en adviseert alle landbouwers en wordt ondersteund door Boerenbond. BNVL staat in voor begeleiding van landbouwers en bekijkt hoe naast koolstofopslag ook andere ecosysteemdiensten meegenomen kunnen worden. Verder neemt Boerennatuur Vlaanderen ook een trekkende rol op in de ontwikkeling van een duurzaam platform rond koolstofopslag en ecosysteemdiensten.}

^{Boerenbond ​
​Boerenbond is de beroepsorganisatie van én voor elke boer, tuinder en groenvoorziener in Vlaanderen en Oost-België. We brengen mensen samen om – als partner van onze leden, het beleid en het brede publiek – te werken aan een sterke en duurzame land- en tuinbouw. We doen dit actief via onze 5 kerntaken: belangenbehartiging, vorming en netwerking, innovatie, het creëren van draagvlak en adviesverlening. Deze samenwerking kadert vooral in het stimuleren van innovatie, creëren van draagvlak en ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen.} 

^{Rikolto ​
​Gezonde en duurzame voeding, vandaag en in de toekomst: dat is waar Rikolto voor gaat. Van een eerlijk inkomen voor de boer tot betaalbare, kwaliteitsvolle voeding voor iedereen. We verbinden burgers, boeren, bedrijven, (kennis)-instellingen en overheden. Wereldwijd bouwen we samen aan vernieuwende, inspirerende initiatieven die tegemoetkomen aan de mondiale uitdagingen rond biodiversiteit, klimaat en ongelijkheid. Als non-profit organisatie, maakt Rikolto de brug tussen enerzijds Lidl, BDB, ISP, BN en het bredere publiek, de maatschappij. Rikolto staat daarom in eerste plaats in voor de communicatie over het project, het mee zoeken naar mogelijkheden voor opschaling en de vertaling van de resultaten naar haar eigen netwerk en het bredere publiek.}