1 Belg op 5 bespaart op winkelkar, toch gooien 2 op 3 gezinnen eten weg

De huidige inflatie doet ons meer stilstaan bij onze winkelaankopen. Zo bespaart één Belg op de vijf bewust op de aankopen in de supermarkt. Toch gooit 65% van de Belgische gezinnen doorheen de week eten weg. Dat blijkt uit een onderzoek dat Lidl liet uitvoeren bij meer dan 1.000 Belgen. Vooral wie onvoorbereid naar de winkel trekt en zich laat leiden door ‘goesting’, laat even gemakkelijk eten verloren gaan. Om die voedselverspilling tegen te gaan, kan kennis over hoe voedsel gebruikt en bewaart wordt een handige hulp zijn. Een voedselkennistest toont echter aan dat meer dan de helft van de Belgen nog wel wat tips kan gebruiken daaromtrent. Met het onderzoek wil Lidl de Belg daarom meer inzicht geven in hun gedrag en hun voedselkennis ook bijschaven, zodat ze zich beter kunnen wapenen tegen de inflatie. ​ ​ ​

De hoge energieprijzen, de oorlog in Oekraïne en schaarse grondstoffen zorgen ervoor dat onze winkelkar duurder wordt. Zo bespaart ruim één Belg op de vijf bewust op de aankoop van voeding. Mensen die moeilijk rondkomen zijn zich nog het meest bewust van hoeveel geld naar eten gaat. Maar liefst 53% van hen kan volgens het onderzoek niet langer alle voedingsproducten kopen die ze zouden willen kopen.

Reden genoeg om op deze Internationale Dag tegen Voedselverspilling (29 september) stil te staan met hoe we zo slim mogelijk kunnen omgaan met aangekochte voeding. Het besef dat voedsel weggooien gelijk staat aan geld weggooien is immers de reden bij uitstek die 45% van de Belgen vandaag geven om voedselverspilling tegen te gaan.

“Door de crisissituatie kunnen we niet om de duurdere winkelkar heen, maar we kunnen wél die winkelkar zo slim mogelijk vullen. Ons onderzoek leert ons dat wie voorbereid naar de winkel gaat en goed let op wanneer hij wat wil koken, een streepje voor staat. Voeding op de juiste manier bewaren is daarbij een belangrijke factor. Net daarbij zien we dat mensen niet altijd weten hoe ze iets kunnen bewaren of hoe lang ze iets mogen bewaren. Daardoor gaat eten sneller verloren of gooien mensen het ‘voor de zekerheid’ weg. Voedsel tijdig invriezen kan voor veel mensen al een goede oplossing zijn.” - Isabelle Colbrandt, hoofd communicatie van Lidl

Boodschappenlijstje is besparingsboei

65% van de Belgische gezinnen gooit doorheen de week eten weg. Brood (40%), groenten en fruit (31%) en aardappelen (16%) belanden daarbij het vaakst naast ons bord. Wie onvoorbereid naar de winkel trekt, laat vaker voeding thuis liggen. 79% van deze ‘impulskopers’ gooit tegen het einde van de week eten weg tegenover 48% van de gezinnen die hun eten doorheen de week beter plannen. Bovendien gooien ‘impulskopers’ gemakkelijker ongeopende producten weg: 27%, tegenover 7% van de mensen die zich strak houden aan hun boodschappenlijstje. Ook gooien ze vaker voedsel weg omdat de houdbaarheidsdatum is verlopen of omdat niemand nog echt zin had in het aangekochte eten.

“Het boodschappenlijstje is écht een besparingsboei. Uit het onderzoek blijkt dat mensen die zonder boodschappenlijstje naar de winkel trekken veel gevoeliger zijn voor de goesting van het moment. Daardoor kopen ze vaak ingrediënten die ze niet noodzakelijk allemaal gebruiken. Bovendien moeten ze vaker opnieuw naar de winkel omdat ze bepaalde ingrediënten of producten vergeten zijn, wat dan opnieuw aanleiding kan geven om extra producten uit goesting te kopen. Mensen die mét boodschappenlijstje naar de winkel gaan, denken meer in perspectief na. Ze houden meer rekening met restjes en hergebruiken die dan ook op een creatieve manier. Zo benut je je winkelkar natuurlijk ten volle." Isabelle Colbrandt, hoofd communicatie van Lidl

Houdbaarheidsdatum is voor veel Belgen dubieus

Kennis over hoe voedingsproducten gebruikt en bewaard worden, kan helpen om voedselverspilling tegen te gaan. Daarom berekende Lidl aan de hand van een kennistest over gebruik en bewaring van voedsel een voedselkennisscore. Met een gemiddelde van 56 op 100 lag die eerder aan de lage kant. Zo denkt o.a. 57% foutief dat je spinazie niet opnieuw mag opwarmen, heeft 63% geen idee dat je bananen en kiwi’s beter apart bewaart en verwart 74% de ‘te gebruiken tot’-datum in praktijk met de ‘ten minste houdbaar tot’-datum. Ook weet 76% van de Belgen niet dat je tomaten beter op kamertemperatuur bewaard. ​

“In 70% van de gevallen wordt er eten weggegooid omdat het slecht is geworden. Maar Belgen laten zich daar in 28% van de gevallen vaak leiden door de houdbaarheidsdatum. Uit de testen blijkt dat er heel veel verwarring is over de ‘te gebruiken tot’-datum en de ‘ten minste houdbaar tot’-datum. ‘Te gebruiken tot’-producten kan je niet meer na de datum nuttigen. Wil je deze langer bewaren, dan kan je ze best invriezen. ‘Ten minste houdbaar’ betekent dat je ze wellicht wel nog langer nog kan gebruiken. Daarbij is het vaak vooral belangrijk dat je deze producten goed gesloten of koel bewaard. Slim inspelen op de bewaartijd van voedsel kan je dus helpen om er ook meer maaltijden uit te halen." - Isabelle Colbrandt, hoofd communicatie van Lidl

Niet verloren laten gaan, ook niet in de winkel

Zelf neemt Lidl tal van initiatieven om voedselverspilling tegen te gaan en het voor klanten aantrekkelijker te maken om geen voedsel te laten liggen. ​ Zo bieden ze enerzijds 30% korting op producten die binnen de twee dagen vervallen. Anderzijds worden producten waarvan de vervaldatum dezelfde dag is of waarvan de verpakking of het voedsel zelf licht beschadigd is, aan bodemprijzen verkocht. Lidl startte in 2019 met dit initiatief onder de naam ‘Good Taste, Zero Waste’ als deel van haar strategie om voedselverspilling met 50% te verminderen tegen 2025.

Klanten kochten via dit initiatief alleen vorig jaar al meer dan 2.700.000 stuks aan zuivelproducten en verse producten zoals gemengde salades, vlees, vis, gebak, groenten en kruiden. De opbrengst van het initiatief gaat naar de voedselbanken. Die ontvingen daardoor al meer dan €600.000 ofwel 100.000 maaltijden van Lidl. Sinds de opstart van het initiatief in 2019 kon Lidl al 5.000 ton voedselverlies vermijden.

5 tips om op de winkelkar te besparen zonder voedsel te verspillen

Uit het onderzoek trekt de duurzaamheidsexperte van Lidl vijf tips die je kan gebruiken om voedselverspilling tegen te gaan en te besparen op je winkelkar:

1. Maak op voorhand een boodschappenlijstje en hou je daaraan. Mensen die uit goesting kopen, gooien veel sneller eten weg.
2. Controleer de houdbaarheidsdatum van eten dat je aankoopt en plan zo in wanneer je het best doorheen de week kan bereiden. Zo vermijd je dat eten slecht wordt voordat je het écht hebt kunnen gebruiken.
3. Denk op voorhand na van welke voedingsproducten je eventueel restjes zal hebben. Zo kan je meteen plannen hoe je die restjes voor andere maaltijden voor die week kan gebruiken.
4. Koop ’s avonds. Op dat moment verkopen veel winkels producten die dreigen te vervallen aan een lagere prijs.
5. Producten in grote verpakkingen zijn vaak goedkoper, maar vaak heb je niet de volledige inhoud van zo’n pak nodig. Invriezen is in dat opzicht dé oplossing om geen voedsel verloren te laten gaan. Zorg er dus voor dat je stukken vlees of groenten die je niet meteen nodig hebt, meteen in de diepvries steekt. Die kan je er dan uithalen voor een maaltijd op een later moment.

Over het onderzoek

In opdracht van Lidl voerde onderzoeksbureau Indiville een onderzoek uit met als hoofddoelstelling na te gaan hoe de Belgische bevolking omgaat met voedselverspilling en hoe hun eetgewoonten daarin een rol spelen. De invloed van de huidige actualiteit werd daarbij mee bevraagd. Het kwantitatief onderzoek werd uitgevoerd bij een representatief staal van de Belgische bevolking van 18+ (N = 1044). De respondenten werden online bevraagd. De steekproef werd herwogen op geslacht x leeftijd x taal, regio, activiteitsgraad en opleidingsniveau. De maximale foutenmarge bedraagt +- 3,03%.